ในวันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับกรอบสัญลักษณ์ GD&T ที่อยู่ในแบบงานกันครับ 

กรอบสัญลักษณ์ GD&T หรือ Feature Control Frame เป็นส่วนที่แสดงถึงลักษณะของการควบคุมรูปร่างรูปทรง ซึ่งจะมีรูปแบบของการเขียน การกำหนดสัญลักษณ์ การกำหนดตัวเลขและตัวอักษรที่ชัดเจน อย่างมีมาตรฐาน 

กรอบสัญลักษณ์ GD&T จะมีส่วนประกอบหลักทั้งหมด 3 ส่วนครับ 

ส่วนแรกจะเป็นส่วนของสัญลักษณ์ (Geometry symbol) ที่ใช้ในการควบคุมรูปร่างรูปทรง ที่เรามักเรียกกันว่าสัญลักษณ์ GD&T ซึ่งมีทั้งหมด 14 สัญลักษณ์ 

ส่วนที่สอง เป็นส่วนของตัวเลขที่เป็นค่าความคลาดเคลื่อน (Tolerance value)

ส่วนที่สาม เป็นส่วนของดาตั้มอ้างอิง (Datum reference) โดยที่ดาตั้มอ้างอิงจะสามารถถูกกำหนดได้ไม่เกิน 3 ลำดับ 

โดยดาตั้มอ้างอิงลำดับแรกจะเรียกว่า Primary datum 

ลำดับที่ 2 จะเรียกว่า Secondary datum 

และลำดับที่ 3 จะเรียกว่า Tertiary datum 

ในแต่ละส่วนของค่าความคลาดเคลื่อนและดาตั้มอ้างอิง จะสามารถกำหนดข้อความ ตัวอักษรหรือสัญลักษณ์พิเศษเพิ่มลงไปได้ ซึ่งเราจะเรียกว่าสัญลักษณ์ปรับปรุง (Modifier) 

เช่น สัญลักษณ์ Modifier diameter ที่ใช้ในการกำหนดรูปร่างของขอบเขตความคลาดเคลื่อนให้เป็นรูปทรงกระบอก 

สัญลักษณ์ Modifier M ที่กำหนดมาแล้วจะส่งผลให้ค่าความคลาดเคลื่อนเพิ่มขึ้นได้ตามขนาดที่เกิดขึ้นจริง 

สัญลักษณ์ Modifier Translation ที่ใช้ในการเปลี่ยนวิธีการวิเคราะห์ของดาตั้มอ้างอิงในลำดับนั้นๆ 

ลองมาดูตัวอย่างของกรอบสัญลักษณ์ GD&T กันครับ 

ถ้าเป็นการควบคุมรูปทรง (Form control) ส่วนประกอบของกรอบสัญลักษณ์ GD&T จะมีแค่ 2 ส่วน คือ ส่วนของสัญลักษณ์ (Symbol) และส่วนของค่าความคลาดเคลื่อน (Tolerance) โดยการควบคุมในกลุ่มนี้ไม่จำเป็นต้องมีการกำหนดดาตั้มอ้างอิง ตัวอย่างเช่น การควบคุมความตรง 

ถ้าเป็นการควบคุมการจัดวางทิศทาง (Orientation control) จะต้องมีการกำหนดดาตั้มอ้างอิงเสมอ โดยที่ดาตั้มอ้างอิงอาจจะมี 1 ลำดับหรือ 2 ลำดับ ขึ้นอยู่กับลักษณะและระดับของการควบคุม 

ดังนั้นกรอบสัญลักษณ์ GD&T จะต้องมีการกำหนดครบทั้ง 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนของสัญลักษณ์ (Symbol) ส่วนของค่าความคลาดเคลื่อน (Tolerance) และส่วนของดาตั้มอ้างอิง (Datum) ตัวอย่างเช่น การควบคุมความตั้งฉาก 

และถ้าเป็นการควบคุมการจัดวางตำแหน่ง (Location control) จะต้องมีการกำหนดดาตั้มอ้างอิง ส่วนดาตั้มอ้างอิงจะมีกี่ลำดับนั้น ก็จะขึ้นอยู่กับลักษณะและรูปแบบของการประกอบ แต่จะมีดาตั้มอ้างอิงได้มากที่สุดไม่เกิน 3 ลำดับ ตัวอย่างเช่น การควบคุมความคลาดเคลื่อนของตำแหน่ง 

และนี่คือส่วนประกอบของกรอบสัญลักษณ์ GD&T (Feature control frame) ครับ ซึ่งเราจำเป็นต้องกำหนดกรอบสัญลักษณ์เหล่านี้ให้ถูกต้องก่อนที่จะมาทำการแปลความหมายเพื่อออกแบบกระบวนการทำงาน